14 April 2016 - geschreven door Floor Lieskamp

Moaaz Morad (26) leeft als een van de 3000 vluchtelingen in het noodopvangkamp in Heumensoord. Hij is gevlucht uit Syrië, maar is geen traditionele Moslim, wat de meeste wel zijn. Hij gelooft in linkse ideologieën en heeft een atheïstische manier van denken. Dit is niet altijd even gemakkelijk geweest. Zo heeft hij een intrigerende jeugd achter de rug.

Hoe ben je opgegroeid?

‘Ik ben opgegroeid in een religieuze familie. Zo geeft mijn moeder les in religie bij moskeeën. Hier leert ze kinderen van rond de 8 à 9 jaar wat de Islam inhoudt, hoe ze de Koran moeten lezen en hoe ze een goede moslim kunnen zijn. Mijn vader vertelde me altijd dat ik moest luisteren naar mijn moeder. Maar persoonlijk wist hij niet veel van de islam af. Ik ga er van uit dat hij religieus is, maar ik heb hem nooit actief met het geloof gezien.

Op deze manier ben ik ook opgegroeid. Zo ging ik op 8 jarige leeftijd naar de moskee, waar ik onder andere leerde hoe ik de Koran moest lezen en hoe ik moest bidden. Ook werd mij uitgelegd wie of wat God* is. Destijds was ik overtuigd van deze religie, omdat ik niet beter wist. Ik had geen alternatief. Je kunt dus zeggen dat ik toen wel een 'religieus persoon' ben geweest, al zou ik eerder zeggen 'religieus kind'.’

Wanneer liet je voor het eerst je geloof los?

‘Toen ik 14 à 15 jaar was begon ik alternatieve ideologieën te zien. We hebben veel Amerikaanse propaganda in Syrië. Als je de tv aanzet, wordt je ermee overspoeld. Ikzelf keek vooral naar Amerikaanse series als ‘the Practice’ en ‘Friends’. Via deze series kreeg ik hele andere ideologieën te zien. Zo zag ik vrijheden en gelijkheden tussen mannen en vrouwen.

Op dit punt was ik verward, want aan de ene kant stond een ideologie waarin verteld werd hoe ik mij moest gedragen om in de islamitische maatschappij te passen, terwijl aan de andere kant een hele westerse manier van denken was ontstaan. Ik begon dingen te vergelijken. Vragen als; wat moet ik doen? Wat is het doel van het leven? Wat is belangrijk in het leven? Maar ook vragen als; wie of wat is god?

Door deze tweestrijd ben ik meer gaan lezen over de westerse culturen. Hierdoor kwam ik voor het eerst in aanraking met het Atheïsme. Er waren destijds echter nog veel vragen onbeantwoord. Met deze vragen ben ik naar mijn leraar in de Moskee gegaan, maar ik kreeg geen rationele antwoorden terug. Dit komt waarschijnlijk doordat ik toen al een andere manier van denken had ontwikkeld. Ik ging opzoek naar meer informatie.

Via de Islam probeerde men mij uit te leggen hoe ik mij moet gedragen en hoe ik mijn leven moet leiden. Het heeft regels voor alles in het leven. Ik wil mijn eigen levenskeuzes maken.’

Dus ik groeide verder op en kwam terecht op een universiteit voor economie en business management. Hier werd ik geïntroduceerd met een academische manier van leren. Hier leerde ik onder andere beter Engels, waardoor ik steeds meer kon lezen. Vanaf dit moment geloofde ik in de wetenschap.

Ik trok een lijn. Ik geloofde niet meer in de dingen die ik van kinds af aan had meegekregen. Zo werd ik sceptisch over de rechten van vrouwen in de Islam. In onze religie heeft de man meestal meer rechten, maar zoals ik ook al eerder vermeldde geloof ik nu in het feminisme. Liberale ideeën zoals gelijkheid tussen mannen en vrouwen, spraken mij aan. Naast dit ging ik ook kijken naar vrijheid van meningsuiting, wat je niet hebt in Syrië. Je kunt niet beslissen dat je geen moslim meer bent, want dan wordt je hoogstwaarschijnlijk vermoord. Via de Islam probeerde men mij uit te leggen hoe ik mij moet gedragen en hoe ik mijn leven moet leiden. Het heeft regels voor alles in het leven. Ik wil mijn eigen levenskeuzes maken.’

Zorgde deze nieuwe manier van denken niet voor discussie met vrienden of familie? Hoe pak je dat aan?

‘Ja, er waren zeker discussies, maar ik wil niet zeggen dat ik hierdoor vrienden ben kwijtgeraakt. Ik kies mijn vrienden nu op andere kwaliteiten. Zo moeten ze openstaan naar mijn manier van denken. Mensen die ruzie zoeken, vermijd ik. Ik heb geen probleem met mensen die anders denken, zolang we elkaar maar accepteren. Ik snap goed waarom bijvoorbeeld streng gelovigen denken op de manier waarop de denken, want ze zijn zo opgegroeid en weten niet beter.’

En hoe zit dat in het kamp?

‘In het kamp vertel ik niet dat ik Atheïstisch denk, omdat ik heb niet belangrijk vind om te vermelden. We leven allemaal samen in een kamp en moeten elkaar maar accepteren. Als het uitkomt dat ik Atheïst ben heeft dit geen grote gevolgen. Men zou wel anders naar mij kunnen gaan kijken of dingen voor me achterhouden.’

Heb je al wel mensen gevonden die hetzelfde denken als jij?

‘In Nijmegen heb ik inmiddels een vriendenkring opgebouwd met mensen die hetzelfde denken als ik. Ik liep langs de bossen van Heumensoord en kwam langs een koffiestandje. Hier gaven een groepje mensen gratis koffie en kwam ik in contact met de organisatie ‘Just People’.

Ik sprak met één van de organisatoren over religie, politiek, maatschappelijke onderwerpen, et cetera. Na een uur goed te hebben gepraat begon hij over zijn organisatie, omdat we veel gemeen hadden. Ik zou ze niet beschrijven als een hele extreme organisatie, maar wel erg alternatief. Ze zijn politiek erg links en hebben radicale ideeën. Doordat ik met deze mensen begon om te gaan, is mijn manier van denken wederom een beetje aangepast.

Door de situatie in Syrië gaf ik niks om politiek, maar door gesprekken te voeren met de mensen in eetcafé de Klinker (waar Just People zich bevind) raakte ik geïnteresseerd. Ik werd erg politiek links, eigenlijk was ik dit altijd al, maar nu kon ik het bestempelen.’

Zie jij jezelf als een Atheïst?

‘Ik zou niet zeggen dat ik compleet atheïst bent, want ik weet er nog te weinig van. Door meer boeken te lezen zou ik een betere mening kunnen vormen. Wel zijn er dingen waar ik het mee eens ben in het Atheïsme. Zo geloof ik erin dat niemand illegaal is. We zijn allemaal mensen op aarde en het woord ‘illegaal’ zou niet mogen bestaan.’

Je bent toch wel een tijdje bezig geweest met geloof, is er iets wat je kunt meenemen uit de Islam?

‘Ja. Er is bijvoorbeeld een gezegde in de Hadith, dat is een boek waarin staat vermeldt wat de islamitische profeet zegt. Je hebt dus twee heilige boeken, namelijk de Hadith en de Koran.

In de Hadith stond; Als iemand gaat slapen omdat hij/zij teveel gegeten heeft en zijn buurman/buurvrouw heeft honger, dan geloof je niet in de Islam. Er zijn veel van zulke gezegdes, over dat men goed voor mekaar moet zorgen. Dit bevalt me wel.’

* God is een variant op Allah.

'Dit ben ik gewoon'

Foto door Floor lieskamp

27 Februari 2016 door Floor Lieskamp

Tegenwoordig zie je ze vaak voorbijkomen, tatoeages. Toch zijn er nog genoeg vooroordelen tegen deze huidversiering. Piercer Nano (37), werkzaam bij ‘Walls and Skin Tattoo shop’ in Amsterdam, wist van kleins af aan al dat ze vol getatoeëerd wilde worden. Maar wat is het verhaal achter de tatoeages en heeft het gevolgen op haar leven?

‘’Ik ben een piercer, mijn interesse ligt bij snijden en branden. Tatoeages heb ik nog nooit gezet. Mijn collega’s dringen wel vaak aan dat ze het mij willen leren, maar het trekt mij gewoon niet. Ik zit er dagelijks met mijn neus boven op, dus als ik het had willen leren had ik dat allang gedaan. Ik heb het geduld er gewoon niet voor. Zo kan een stuk soms 7 uur duren. Wel vind het helemaal geweldig wat zij doen, ik sta helemaal perplex als ik zie wat ze ‘eventjes’ uit hun mouw schudden.

‘Mijn interesse ligt bij snijden en branden’

Mijn interesse voor tatoeages komt door mijn oom, die had namelijk een ‘bodysuit’. Dat betekent dat je hele lichaam vol staat met tatoeages. Toen ik een klein meisje was, keek ik erg tegen hem op. Hij was een tweede vader voor mij. Uiteindelijk heeft hij mij op het idee gebracht voor tatoeages. Het is eigenlijk allemaal zijn schuld. Zelfs toen wist ik al dat ik helemaal vol getatoeëerd wilde worden, maar ik heb wel gewacht tot ik achttien was.

Foto door Floor Lieskamp

Op mijn achttiende kreeg ik dan mijn eerste tatoeage. Het was een ‘alziend oog’ waarbij ik vooral het kleurgebruik erg mooi vond. Dat was ook hetgeen wat me aantrok om een tatoeage te nemen, de kleuren. Mijn tattoos hebben nu allemaal verschillende kleurtjes. Daar word je toch gewoon blij van? Inmiddels is er alweer een nieuwe tatoeage over mijn eerste heen getatoeëerd.  Mensen vragen weleens hoeveel tatoeages ik heb, maar ik heb ze nooit geteld. Ik zou het ook echt niet weten. De thema’s van mijn tattoos zijn een mix van old- en new school. Ik begon met traditioneel old school, maar omdat ik erg gek ben op cartoons trok ik meer naar new school.

‘Als klein meisje wist ik al dat ik vol getatoeëerd wilde worden’

De tatoeages die je in mijn gezicht en handen ziet zijn pas van de laatste 5 à 6 jaar. Dit was de eerste keer dat ik tatoeages in het zicht nam, voorheen deed ik dat niet. Ik heb altijd in het ziekenhuis gewerkt, daarom nam ik geen tatoeages in het zicht en droeg ik lange mouwen over mijn tatoeages. Toen ik in de shop kwam werken ging ik pas verder. Na ongeveer twee jaar ben ik op mijn vingers, handen en nek begonnen. Daarna heb ik ongeveer anderhalf jaar moeten zeuren voor mijn gezicht bij mijn collega’s. Ze wilde de gezichtstattoo ’s namelijk niet zetten, omdat ze het zonde vonden. ‘Je bent van jezelf mooi en dan krijg je dat in je gezicht’, zeiden ze.

Foto door Floor Lieskamp

Nu ik deze tatoeages heb straal ik natuurlijk wel een bepaald beeld uit. Als ik van ieder mens dat mij aanstaart een stuiver zou krijgen, dan hoef ik geen dag meer te werken. Af en toe voel ik me net een attractie. Sommige mensen weten zich geen houding te geven. Iemand zoals ik zie je niet zoveel en daarom wordt ik vaak in een hokje geplaatst. Mensen hebben snel een vooroordeel.

Een voorbeeld: ik woon in Rotterdam, in Hillegersberg, dat is best een dure wijk waarin de mensen geld hebben. Het duurde twee jaar voordat deze mensen eindelijk los kwamen tegen mij. Voorheen bestonden de gesprekken enkel uit ‘hallo’ en ‘doei’. Men kijkt nu anders naar me; ‘oh ze komt niet van een andere planeet, we kunnen gewoon met haar communiceren’.

‘Oh ze komt niet van een andere planeet, we kunnen gewoon met haar communiceren’

Uiteindelijk moeten mensen mij maar nemen zoals ik ben. Het is mijn werk en mijn passie. Ik ben echt niet meer of minder dan een ander. Ik ben heel open, makkelijk en sociaal. Ik kan eigenlijk met iedereen opschieten. Dit is alleen maar een verbetering aan mezelf, waarmee ik voorlopig nog verder ga. Uiteindelijk wil ik helemaal dicht getatoeëerd worden, behalve mijn gezicht. Mijn gezicht is klaar zo.

Foto door Floor Lieskamp

Met uitgaan merk ik helaas wel dat men mij snel beetpakt, omdat ze denken een soort ‘vrijpas’ te hebben. Dat vind ik echt brutaal allemaal. Dat is zeker de mindere kant aan het hebben van tatoeages.

‘Ik ben langzamerhand een wandelend fortuin aan het worden met al mijn tatoeages’

Ondanks deze vooroordelen heb ik geen spijt van mijn tatoeages. Zo denk ik ook niet echt na over hoe mijn tatoeages er later uitzien. Ik leef nu, later zie ik het allemaal wel. Ik wil na mijn dood graag wat van mijn tatoeages laten doneren, het portret van mijn kinderen op mijn been sowieso. Ik ben langzamerhand een wandelend fortuin aan het worden met al mijn tatoeages.’’

De Facebookpagina Humans of Heumensoord

Foto door: Mahmod Kh. Een foto gemaakt in Heumensoord.

31 Januari 2016 door Floor Lieskamp

Heumensoord is met 3000 vluchtelingen momenteel het grootste vluchtelingenkamp van Nederland. Het is een kamp die onder de categorie ‘noodopvang’ valt. Dit betekend dat de vluchtelingen tijdelijke opvang krijgen en dat het kamp snel is opgebouwd, waardoor de faciliteiten minder zijn dan bij normale opvang. Vluchtelingen op Heumensoord worden opgevangen tot 1 juni 2016. Hier moeten ze wachten tot de asielprocedures beginnen, wat maximaal 6 maanden kan duren. Tijdens het verblijf mag er geen studie of werk uitgevoerd worden in Nederlands, waardoor het maken van sociale contacten buiten het kamp lastig is en blijft het toekomstperspectief van vluchtelingen vaak hopeloos.

Om dit te veranderen werd de Facebook pagina ‘Humans of Heumensoord’ opgericht door Mika Kraft, een middelbare scholier van 17 jaar. Op deze pagina is er een ruimte gecreëerd waarop vluchtelingen hun verhaal kunnen delen. ''De groep mensen in het kamp worden bestempeld met de naam ‘vluchtelingen’ en worden vaak niet als individu gezien'', aldus Kraft. De pagina is afgeleid van een andere Facebook pagina genaamd ‘Humans of New York’. Waarin ze hetzelfde doen, maar dan niet beperkt tot een specifieke groep. HoNY richt zich op alle mensen uit New York. Inmiddels runnen Mika Kraft, Marleen van Klingeren, Sem ten Brink en ondergetekende de Facebook pagina.

Door middel van gesprekken met vluchtelingen komen de verhalen tot stand. Hier laten wij hen zelf beslissen wat er verteld wordt. Dit kan uitlopen tot een verhaal over studie of bijvoorbeeld tot de meest heftige oorlogsverhalen. Naast de verhalen, ondersteunen wij het beeld met een foto van de geïnterviewde.

Inmiddels zijn er naast Mika, die fotograaf is, een aantal enthousiaste fotografen uit het kamp die foto’s maken, waardoor er een diversiteit aan foto’s is ontstaan op de pagina.

Foto door Mika Kraft

Via de verhalen en foto’s leren de Nederlanders de vluchtelingen kennen en andersom. De verhalen worden in citaatvorm op de pagina geplaatst, waarmee we de verscheidenheid en diversiteit waarborgen. Hiernaast kan verteld worden wat vluchtelingen te bieden hebben. Zo vertelde Fadi Nadrous in zijn verhaal over zijn leven als kunstenaar, waarbij hij op de foto een schets vast hield. Al snel werd hij benaderd om een schilderij voor een kantoor te maken.

De gesprekken met vluchtelingen verlopen niet altijd makkelijk. Zo spreekt de één geen of moeizaam Engels en de ander wel. Om dit probleem op te lossen worden er tolken gebruikt om iedereen de kans te geven zijn/haar verhaal te delen. Dit tast echter soms de diepgang van het gesprek aan, omdat je indirect met iemand praat. Hierdoor is doorvragen bijvoorbeeld lastig. Zo zitten de verhalen soms ingewikkeld in elkaar (denk hierbij aan de verschillende conflicten die uitgelegd worden) en is doorvragen van belang.  

De meeste vluchtelingen ontmoeten we via Facebookgroepen opgericht voor vluchtelingen. ‘Refugees in the Netherlands Nijmegen’ is hier een voorbeeld van. Vluchtelingen kunnen zich hierbij aansluiten om in contact te komen met Nederlanders. Als je dan eenmaal naar het kamp gaat voor een gesprek, kun je deze eigenlijk niet voorbereiden. Het is een kwestie van improviseren, omdat je nooit weet wie voor je staat. Een wederzijds vertrouwen is dan ook belangrijk en dat is iets wat je moet opbouwen. Verwacht geen diepgaand gesprek binnen vijf minuten. Om dit vertrouwen formeler te maken heeft de pagina een contract opgesteld in zowel Engels als Arabisch. Hierin staat vermeldt dat het verhaal en de foto op internet komen. Vluchtelingen kunnen voor hun gevoel soms niet alles vertellen, omdat ze nooit weten of het tegen ze gebruikt wordt. Ze vluchten immers vaak uit landen zonder vrijheid van meningsuiting.

Inmiddels is de pagina redelijk bekend. De pagina heeft 11.000 likes en een bereik dat oploopt tot ongeveer 40.000 mensen. Met Media aandacht van onder andere NOS, RTL en lokale omroepen, groeit de pagina nog steeds. De foto’s en verhalen zijn al op verschillende plaatsten geëxposeerd. Een behoorlijk bereik dus, waarmee je als pagina verantwoordelijkheid en discipline moet tonen. Zo wordt er nu twee keer per week een verhaal gepost. Ook willen we als pagina niet wegkijken van de actualiteiten op het nieuws. Wij passen onze vraagstelling daar waar nodig op aan. ''Verwacht echter geen discussies over vrouwen en homo's op het scherpst van de snede gevoerd, zoals Rutger Castricum dit doet. Wij willen hun het verhaal zelf laten vertellen’’ aldus Sem ten Brink.

Foto door: de Gelderlander. Mika Kraft en Floor Lieskamp met een poster van de expositie.

Dagelijks ontvangt de pagina berichten van bezoekers. Grotendeels positief, maar helaas ook kritiek. Mensen vinden onze pagina té gekleurd, te objectief of uiten juist hun waardering. Het omgaan hiermee blijft soms lastig, doordat het kritiek steeds feller wordt naarmate de actualiteiten rond vluchtelingen zich opstapelen. ''Valt me op dat jullie vooral de christelijke vluchtelingen en de vluchtelingen die ruimdenkend en opgeleid zijn interviewen. Zeer eenzijdig dus. Misschien wordt het tijd om de homo bashers en andere gelukszoekers te interviewen. Om achter hun motieven te komen. Die zullen er heel anders uitzien! Dat zullen jullie wel niet aandurven terwijl het schorem nog steeds de meerderheid vormt. Politiek correcte berichtgeving dus’’ aldus Flavia Gabriella, een bezoeker van de pagina.

Van alle mensen die ik heb mogen ontmoeten heb ik nu vier verhalen gedeeld. Dit waren de verhalen van onder andere Moaaz Morad (25), waarmee het gesprek erg soepel verliep. Hij sprak goed Engels en hij vertelde af en toe zelfs naar scholen te gaan om zijn verhaal te vertellen en vragen van leerlingen te beantwoorden. Een sympathieke man, die ik tot de dag van vandaag nog steeds spreek.

Nahel Al Heraki (20), een wat jongere man die toch al veel heeft meegemaakt. Hij deed regelmatig mee aan protesten voor vrede in Syrië. Hiervoor heeft hij 30 dagen in de Syrische gevangenis gezeten. Hier werd hij gemarteld en moest hij dingen zeggen tegen zijn mening in. Dit alles om te overleven. De foto’s van zijn verwondingen en zijn ouderlijk verwoeste huis kwamen hard bij mij aan en staan tot de dag van vandaag nog steeds in mijn hoofd geprint. Ook Nahel spreek ik nog steeds.

Sa Yena (16) en haar broer Abbas Lartifar (20), twee familieleden die samen met hun moeder zijn gevlucht uit Iran, omdat ze Christelijk zijn. Dit geloof wordt daar niet geaccepteerd en ze moesten in één dag alles achterlaten, inclusief hun eigen vader. Wederom jonge mensen die al teveel hebben meegemaakt. Het meeste contact had ik met Sa Yena, we verschillen dan ook niet veel qua leeftijd. Ze had een grote ambitie, modeontwerpster worden. Ze hoopt dit in Nederland te bereiken, want in Iran kon dit niet. Verder had Abbas wat minder ambities. Zo hield hij zich meer bezig met verschillende sporten als voetbal en pingpong.

Als laatst sprak ik Mostafa Amrosh (42) met zijn zoon van 7 jaar oud. Hij liet zijn vrouw en twee kinderen achter met de hoop ze later over te laten komen naar Nederland. Het gebrek aan geld zorgde ervoor dat hij alleen zijn zoon kon meenemen. Deze man maakt veel impact op mij, omdat hij erg depressief op mij overkomt. Ik krijg nog steeds berichten van hem, waarin zijn verdriet duidelijk aanwezig is. De pijnlijke waarheid dat ik eigenlijk niks voor hem kan betekenen, maakt het mentaal soms zwaar.

De verhalen van de zware en gevaarlijke reis kwamen bij iedereen die ik sprak bijna op het zelfde neer; de levensgevaarlijke boottochten, de smokkelaars en de hoge bedragen die daarvoor betaald worden. Allemaal hebben ze iets achtergelaten, iets verloren en weinig toekomstperspectief.

Mijn bezoek aan Vluchtelingenkamp Heumensoord

Foto: Mika Kraft

Floor Lieskamp – 22 november 2015

Afgelopen zondag bezocht ik vluchtelingenkamp Heumensoord. In totaal biedt Nijmegen hier noodopvang voor ongeveer 3000 vluchtelingen verdeeld over drie verschillende dorpen, genaamd Green Village, White Village en Purple Village. Verder is er een kantine, recreatieruimte en slaaphal. De meeste vluchtelingen komen uit Syrië, maar ook mensen uit andere landen zijn hier naartoe gevlucht, niet allemaal uit een oorlogsgebied.

Het kamp oogt erg somber. Je wordt omringd door witte gebouwen, minimaal ingerichte zalen en een modderachtige buitengrond midden in een bos. Dit is samen met het koude weer erg deprimerend. Verder deden de wc’s die ik bezocht mij denken aan die op festivals en was het eten naar mijn mening eenvoudig.

De vluchtelingen die ik sprak, gaven wel aan dankbaar te zijn voor de opvang, maar missen een stukje privacy. Zo vertellen ze slecht te slapen, doordat er s’ nachts veel wordt gepraat in de zaal. Ook zijn er klachten over mensen die s’ nachts binnen roken, et cetera.

Al met al klinkt dit niet heel rooskleurig, maar ik wil het kamp niet in een kwaad daglicht zetten. De gebouwen zien er goed opgeruimd en schoon uit, er is wifi aanwezig, er is voldoende eten en drinken voor iedereen en in de gebouwen is het warm. Verder zijn er veel mensen die initiatief tonen en hulp bieden, zo zijn vluchtelingen uitgenodigd voor etentjes, worden er fietsen en kledingstukken naar het kamp gebracht en worden er verschillende activiteiten georganiseerd. En dat is iets waar ik en vele met mij, het COA en alle hulp die geboden wordt, erg dankbaar voor zijn.

Maar om toch terug te komen op de realiteit, is het leven in Heumensoord eentonig en somber.

Foto: Mika Kraft

Humans of Heumensoord

Mijn bezoek aan Heumensoord is geregeld via Mika Kraft die de facebookgroep ‘Humans of Heumensoord’ heeft opgezet. Op deze pagina worden vluchtelingen neergezet als individuen, waarbij verhalen, achtergronden, ervaringen of ideeën voor de toekomst worden verteld.

Want zoals op de pagina vermeldt staat ‘It is easy to think of them as one big group, who are all the same one way or another. It is however amazing to find out how diverse and special they all are’.

Foto: Mika Kraft

In het kamp zijn we met diverse mensen in contact gekomen, waarvan twee speciaal voor de facebookgroep.  Een van hen is Moaaz Morad die uit de Syrische stad Damascus is gevlucht. Hier werkte hij als sales executive en had een grote verantwoordelijkheid.

‘’Last year we had two factories, one of them on the country side and the other one in the city. The one on the country side got burned down. So we lost half of our production.

They closed the company i used to work in. ‘’ – Moaaz Morad

Foto: Mika Kraft

Na Moaaz te hebben gesproken hadden we een andere afspraak. Deze persoon in kwestie wilde niet op de foto, waar we natuurlijk begrip voor konden opbrengen. Samen met hem hebben we in de kantine gegeten, waar wij zijn broer en vrienden ontmoetten. Opmerkelijk was wel dat meerdere mensen spontaan overgebleven eten aan ons kwamen brengen. Iets waar wij van kunnen leren. 

Gedurende de tijd dat we in de kantine zaten leerde we steeds meer mensen kennen, zo ook pop- art kunstenaar Fadi Nadrous. Hij liet zijn kunst via foto’s op zijn telefoon met trots aan ons zien. Ook had hij een schetsboek mee, waar naar mijn mening veel talent in zit.

Foto: Mika Kraft

De volledige verhalen van onder andere Moaaz en Fadi uit vluchtelingenkamp Heumensoord zijn te lezen op de https://www.facebook.com/Humansofheumensoord/. Hierop worden wekelijks nieuwe verhalen verteld.

De laatste show van protestzanger Armand

Foto: Floor Lieskamp

Floor Lieskamp – 27 November 2015

EINDHOVEN - Afgelopen donderdag was de uitvaart van zanger Armand (artiesten naam van Herman George van Loenhout) in poppodium de Effenaar. Bewonderaars, fans, familie en vrienden kwamen bij elkaar om afscheid te nemen van de Eindhovense protestzanger die vorige week op 69-jarige leeftijd overleed.

Bij binnenkomst in de concertzaal, werd je overspoelt door mensen. De concertzaal was gevuld met meer dan duizend mensen, waarvan enkele een joint rookte. Dit merkte je gelijk, doordat de geur van wiet zich door de zaal verspreidde. Onder de mensen zaten verschillende types. Zo zag je enkele panterprint jassen, gekleurde haren, wijde broeken en nog meer kenmerkende kleding uit de zogeheten hippiecultuur, waar Armand ook onder viel. Het was stil en er hing er een gemoedelijke sfeer. Er werd geluisterd naar muziek, meegezongen, gehuild en gelachen.

Herman George van Loenhout

De roodharige zanger valt op door zijn markante kleding en liefde voor drugs. In het verleden gebruikte hij meerdere verdovende middelen, maar de laatste jaren hield hij het op cannabis.

‘’Armand is een hippie pur sang’’ zoals het tv-programma ‘de wereld draait door’ zegt.

Onlangs zei Armand bij dit programma ‘Neem het leven niet te serieus, je overleeft het toch niet’. Dit verwoord zijn vrije geest.

Armand was iemand die mensen inspireerde en liet nadenken.

Zo vertelt vriend en schrijver Hans Tabbers over zijn vriend: "Hij was geen god, nog geen halfgod, maar wel een mens die inspireerde".

Naast zijn verschijning en uitspraken werd hij vooral bekend door het nummer ‘ben ik te min’ uit 1967. Waarmee hij veertien weken in de top 40 stond.

Foto: Sarah Coste

Verloop

Vanaf 10:30 was er de mogelijkheid om vaarwel te zeggen en een bloem neer te leggen bij of op de kist. Deze stond in het midden voor het podium en was toen ik binnenkwam al bedekt met allerlei gekleurde bloemen. Alleen zijn spierwitte gezicht gevolgd door zijn rode haar was duidelijk zichtbaar.

De zaal was donker, met enkel wat gekleurde verlichting. Dit zorgde voor een zachte sfeer. Aan de zijkant van de zaal, bij binnenkomst, konden mensen hun laatste woorden kwijt op papier. Verder hingen naast het podium twee schermen waarop oude, maar ook recente foto’s van Armand te zien waren. De kist werd om 11:30 op het podium gezet.

Hierna werd de middag tot 13:00 vooral muzikaal gevuld. Optredens van onder meer The Kik, waarmee Armand dit jaar een album uitbracht, Bertus Bogers, Zjef Naaijkens (Veulpoepers) en Lucky Fonz III. Op de liederen van Armand werd door veel fans meegezongen, enkele dansten uitbundig mee.

Tevens werden diverse toespraken gehouden, waarin uitspraken, gebeurtenissen en karaktereigenschappen van Armand werden gedeeld. Hierin werden enkele tranen gelaten.

Zo refereerde Hans Plomp naar een uitspraak van troubadour Armand: ‘’Het leven is een seksueel overdraagbare aandoening, met dodelijke afloop.’’

Ook Lucky Fonz III citeerde Armand: "De wereld is vergeetachtig. Wat op maandag wordt gezongen, wordt woensdag vergeten en vrijdag weer opnieuw gezongen".

Uiteindelijk werd de middag afgesloten met het sluiten van de kist. Daar op, het kan ook niet anders, werd een cannabisplant gezet.

De zanger werd in besloten kring gecremeerd.                                                                                                                                            

Foto: Floor Lieskamp

Foto: Josiane van Iwaarden

Een vergeten plekje

'De eerste expositie in de Valkhofbunker'

NIJMEGEN - In de valkhofbunker in Nijmegen vond op 25 oktober jongstleden de eerste expositie over de tweede wereldoorlog plaats. De expositie gaat over de tijd 1943, toen de bunker gebouwd werd, tot en met 1945. De expositie die in het thema van de Nijmeegse bevrijding staat, wordt mede georganiseerd door stichting Valkhofbunker en doet mee aan het 024 Geschiedenis, het grootste historische evenement van Nederland. 

De bunker, die afgelopen jaar onder het zand vandaan kwam, werd afgelopen zondag opengesteld voor het publiek, om de geschiedenis te vertellen over de Geallieerden, Duisters en het Verzet in de vorm van exposities. Het is een zogeheten dubbele mitrailleurs bunker, waarin plaats is voor twee mitrailleurs en was gedurende de tweede oorlog in handen van de Duitsers.

De ondergrondse schuilplaats werd onder andere gebruikt bij Operatie Market Garden, waar de expositie ook meer over verteld. De Operatie in September 1944, waarin het Valkhofpark het decor van vele gevechten was, zorgde ervoor dat het door Duitsers bezette park vol stond met bunkers en loopgraven om de Geallieerden op afstand te houden. In 1944 werd het park echter terug veroverd doordat de Geallieerden aanvielen, waarbij aan de ene kant de Amerikanen de beroemde oversteek bij de Waal maakte en aan de andere kant de Britten binnenvielen. 

In totaal zijn er gedurende de tweede wereldoorlog drie bunkers gebouwd in opdracht van de Duitse bezetters, hiervan is dit de enige die is overgebleven. De ene bunker werd gelijk na de oorlog in 1947 afgebroken, omdat die het pad blokkeerde. De ander in 1983 met de renovatie van het park. Hierdoor is deze bunker het laatste restant van de tweede wereldoorlog in Nijmegen.

‘’Nijmegen heeft eigenlijk helemaal niks van de tweede wereldoorlog. Wel iets qua geschiedenis, maar niet om te bezichtigen. Dan moet je naar Groesbeek, want daar is het bevrijdingsmuseum’’ aldus Martijn Hermsen, Vice- voorzitter van Stichting Valkhofbunker.

Niet veel mensen weten van het bestaan van de bunker, omdat deze zich schuilhoud onder het hoogst gelegen uitkijkplekje in het Valkhofpark. ‘’Ze staan op het dak van het uitzicht te genieten, maar weten niet dat ze op een Duitse Bunker staan. Dat maakt het eigenlijk uniek, een beetje een vergeten plekje’’ verteld Hermsen.

De expositie zou eerst panelen aan de muur hebben, maar door problematiek met waterschade waren deze niet op tijd klaar. Ook laat door de waterschade de definitieve opening van de expositie nog even op zich wachten. ‘’We hadden eigenlijk gehoopt dat het dit weekend officieel open zou gaan, maar dat is niet haalbaar geweest’’ aldus Hermsen.

Vanaf volgend jaar is de expositie echter wekelijks te bezoeken. En met behulp van vrijwilligers, het Valkhofmuseum, die door de week ook gebruik maken van de bunker en het Gilde in Nijmegen die rondleidingen geeft, heeft de expositie genoeg animo.

De Valkhofbunker was al wel eerder te bezichtigen, met de open monumentendag en het weekend over Market Garden, wat veel bezoekers trok. Maar de echte expositie vond dus afgelopen zondag plaats.

De expositie maakte deel uit van het 024 Geschiedenis evenement, waar Nijmegen – oudste stad van Nederland – vanzelfsprekend aan mee deed. Heel de stad stond afgelopen weekend in het teken van Geschiedenis, met de Stevenskerk als centrale hoofdlocatie.

26 oktober 2015 – Door:  Floor Lieskamp

Nijmegen laat zich horen tégen vluchtelingenhaat

Door: Floor Lieskamp, 2 oktober 2015

NIJMEGEN - Rond de 100 mensen jong en oud, kwamen afgelopen zondag 27 september bij elkaar op Centraal Station Nijmegen, om hun stem te laten horen voor de 3000 vluchtelingen die in Heumensoord komen. Wat begon als een facebookgroep, vormde zich al snel tot een goed georganiseerde, demonstratie met politie escort. De Facebookgroep gaat gepaard met de naam ‘Demonstratie voor de medemens’.

‘Een demonstratie tegen een demonstratie’, zo werd de demonstratie vóór vluchtelingen van afgelopen zondag ook wel genoemd. De reden voor deze manifestatie komt vooral voort uit demonstratie tégen de komst van vluchtelingen, die op dezelfde tijd werd gehouden bij Heumensoord. Mensen waren het hier niet mee eens en zo ontstond er een tegenactie. ’Deze mensen willen de zogeheten anti- vluchtelingen laten weten dat de vluchtelingen welkom zijn, het geld voor de opvang van vluchtelingen niet van onze zorg en welzijn wordt ‘afgepakt’, dat de hulpverlenende met rust gelaten moeten worden en natuurlijk dat Nijmegen een grotere stem heeft tegen vluchtelingenhaat.’ Aldus Sam Mouzarmi, één van de organisatoren van de demonstratie.

De twee demonstraties zouden eerst op dezelfde locatie plaatsvinden, maar om conflicten met de andere partij te voorkomen, werd de demonstratie die voor de komst van vluchtelingen was, verplaatst naar Centraal Station Nijmegen.

Deze demonstratie verliep erg gemoedelijk. Met als startpunt Centraal station Nijmegen,  maakte de tocht, die ongeveer een uur duurde, een rondje door de stad. De tocht kwam langs plein 44, het Marikenplein, Kronenburgerpark , het Politiebureau en ging daarna weer naar het Station.Er waren spandoeken en borden met teksten en stickers erop. Enkele voorbeelden van teksten; ‘Grenzen open, Bullebak dicht’ en ‘Refugees are welcome’. Verder was de Anti- Wilders sticker erg populair.

Niet alleen op deze manier werden meningen verspreid, want zoals op de meeste demonstraties werd hier ook van alles geroepen. Zinnen als ‘Say it loud, say it clear, Refugees are welcome here’ en ‘Geen man, geen vrouw, geen mens is illegaal’, waren het meeste hoorbaar. Opmerkelijk was, dat de pers achteraf aanwezig was en niet tijdens de manifestatie.

'De demonstratie is hartstikke goed verlopen. Er waren meer mensen aanwezig dan we in de eerste instantie hadden gedacht. Er zijn onderweg zelfs mensen aangesloten bij de groep.' aldus Joey Papaioannou, één van de demonstranten.

Na de demonstratie is er een nieuwe actie ontstaan. Bij deze actie worden de vluchtelingen welkom geheten, wanneer zij aankomen in Nijmegen. Dit gebeurd op vrijdag 2 oktober om 12:30 uur bij Heumensoord. De facebookgroep ‘Welcome Refugees @Heumensoord’ heeft dit opgezet. ‘Om de vluchtelingen te laten zien dat ze welkom zijn en zich geliefd te laten voelen, hoop ik dat er mensen zijn die deze mensen een warme binnenkomst willen geven. Je kunt om de verwelkoming leuk te maken, borden of spandoeken met welkomst teksten maken.’ schrijft Helena Enpixie, die deze facebookgroep heeft opgezet.

Deze tegengestelde processen van mensen met verschillend meningen over de komst van vluchtelingen in Nijmegen, zullen later nog gevolgen gaan hebben.

Foto door: Joey Papaioannou

Mijn ervaring met examenstress

8 mei 2015, Floor lieskamp

Slapeloze nachten, hoofdpijn, zwetende handjes en tientallen paniekaanvallen. Ik heb het hier natuurlijk over examenstress. Als huidige ervaringsdeskundige op dit gebied zit ik er midden in met helaas alle klachten die daar bij komen kijken.

Examens zijn natuurlijk niet voor niks zo stressvol. Je studeert er heel wat jaartjes voor en met 50% meetellende toetsen heb ik al paniek door er aan te denken. En niet alleen dat geeft mij een hoop stress. Het idee dat je in een doodstille zaal zit gevult met andere examenleerlingen, waarin je constant in de gaten word gehouden, is niet erg prettig.

Het focussen op al deze negatieve kanten is echter nergens goed voor en ik ben me dan ook gaan richten op de positieve kanten, om zo meer voorbereid mijn examens in te gaan. De laatste paar maandjes zijn volledig op de examens gericht geweest, waardoor ik dus al een hoop geoefend en geleerd heb. Ik ben niet voor niks zo ver gekomen. Maar naast dit zijn er nog een paar andere dingen die voor mij erg stressverminderend hebben gewerkt zoals; genoeg pauzes, in ritme blijven en genoeg eten en drinken.
Dit lijkt allemaal erg vanzelfsprekend, maar als je kijkt naar het aantal mensen die niet ontbijten is dat schokkend hoog. Gelukkig heb ik dat altijd al gedaan.

Maar wat is nu eigenlijk die gouden tip voor je examens? En is er eigenlijk wel een gouden tip?
Wellicht zoeken we er gewoon naar om onszelf gerust te stellen en zo het gevoel te krijgen volledig voorbereid het examen in te gaan. Onze grootste angst is echter het vergeten zijn iets te leren of te oefenen en daar dan op je examen achterkomen.
Zou het niet gewoon zo zijn dat de gouden tip is; om te stoppen naar het zoeken naar deze tip en er vrede mee te hebben dat je genoeg hebt geleerd en gedaan.
Dat is in ieder geval wat ik mezelf vertel.

Uiteindelijk heb ik mezelf gerust gesteld door toch echt te realiseren dat je al heel lang oefent en leert voor je examens. Alles heb je al eens geleerd en je hoeft t alleen maar te herhalen. Helaas kun je dan niet voorspellen dat de week voor je examens je lichaamstemperatuur opeens stijgt en je vast geklampt zit aan je bed. 
Maar dat dan positief gezien, niet in de week van de examens zelf.
Het energielevel gaat nu gelukkig weer omhoog en volgende week ga ik er natuurlijk helemaal voor!